-
1 Усмотрение:
arbitrium;• по своему усмотрению - ad libitum; ad arbitrium;
-
2 Критика
(ars) critica; censura; arbitrium; obstrigilatio;• критика сочинения - lima censoria;
-
3 Мнение
- opinio; setentia; placitum; arbitrium; consilium; mens; animus; suffragium; judicium; persuasio;• определённое мнение - sententia destinata; sensus;
• ложное мнение - opinio falsa;
• предвзятое мнение - opinio praesumpta;
• по моему мнению - mea sententia; meo sensu; me censente;
• по твоему мнению - suffragio tuo;
• вот вам моё мнение об этом - habetis de ea re quid sentiam;
• разделить мнение - idem sentire; consentire;
• согласиться с чьим-либо мнением - assensu suo comprobare sententiam alicujus;
• расходиться во мнении - dissentire; in sententia discedere;
• присоединиться к чьему-л. мнению - in sententiam alicujus pedibus vadere;
• быть хорошего (высокого) мнения - bene existimare;
• говорить в защиту какого-л. мнения - disputare in aliquam sententiam;
• общественное мнение - fama (militum; contra famam omnium);
• когда кто-л. высказывал своё мнение - quum dixisset aliquis, quid sibi videretur;
• внушать то одни мнения, то другие - variare invicem sententias;
• отвергать чье-либо мнение - respuere sententiam alterius;
• наши мнения различны - sententiae nostrae discrepant; opinionum inter nos dissimilitudo / dissentio est;
-
4 Право
- jus, juris, n; potestas; factio;• непреложное (неотъемлемое) право - jus certum;
• права суверенитета - jura summi imperii;
• права личности - jura personarum;
• торговое право - lex mercatoria;
• избирательное право - jus suffragii; suffragium (novorum civium);
• права гражданства без избирательного права - civitas sine suffragio;
• лишить всех гражданских прав - aqua et igni alicui interdicere;
• с полным правом - suo jure;
• обладающий неограниченным правом казнить и миловать - summus severitatis et munificentiae;
• иметь одни и те же права - eodem jure esse;
• унаследованные права - jura successionum;
• право выбора - arbitrium;
• право голоса - suffragium;
• право гостеприимства - hospitium;
• право иска - petitio;
• право на вступление в брак - conubium;
• право пользования водой - haustus;
• право прохода - iter;
• право собственности - mancipium; proprietas;
• авторское право - jus proprietatis librariae;
-
5 Произвол
- libido; licentia; arbitrium;• бросить, оставить что-л. на произвол случая - subdere aliquid tempestatibus, casibus;
-
6 Решение
- consilium (suscipere, mutare, retinere); consultum; constitutio; decretum; expedimentum; voluntas; sententia; scitum; scitus; arbitrium;• решение задачи - explanatio;
• решение совета института - decretum consilii instituti;
• по решению властей - decreto magistratuum; destinatio (твёрдое);
• принять решение - voluntatem suscipere; capere consilium; uti consilio; suscipere consilium;
• принять другое решение - alio vertere;
• это решение было принято (прошло) - ea sententia vincit;
• приняв твёрдое решение, они разошлись - haud dubia destinatione discesserunt;
• если совершено убийство, то решение выносят друиды - si caedes facta, Druides decernunt;
• Веррес то обратно вызывал людей, по делу которых уже вынес решение, и изменял приговор, то выносил решения, противоположные тем, которые совсем недавно были вынесены по последним (аналогичным) делам - Verres alias revocabat eos, inter quos jam decreverat, decretumque mutabat, alias inter alios contrarium decernebat ac proximis paulo ante decreverat;
• вынести (принять) решение о строительстве огромного флота - decernere classem ingentem;
-
7 воля
voluntas [atis, f]; cerebellum [i, n]; animus [i, m]; arbitrium [ii, n]; numen, inis, n; nutus [us, m]; sententia [ae, f]; libitum [i, n]; libertas [atis, f] (свобода)• без моего ведома и против моей воли me imprudente et invito
• волей-неволей velim-nolim; veils-nolis; velit-nolit; volens-nolens
• воля есть разумное желание чего-л. voluntas est, quae quid cum ratione desiderat
• исполнить чью-л. волю stare voluntati alicujus
• по воле богов богов dis volentibus
• по своей воле voluntate
• подчинить себе чью-л. волю cerebellum alicujus cepisse
• подчиняться, уступать чьей-л. воле voluntati alicujus morem gerere, assentire, cedere
• последняя воля ultima [suprema] voluntas (mortui); suprema judicia
• против воли invitus
• сообразоваться с чьей-л. волей conformare se ad voluntatem alicujus
См. также в других словарях:
Arbitrium liberum — (лат.) свобода воли (выбора). Философский энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия. Гл. редакция: Л. Ф. Ильичёв, П. Н. Федосеев, С. М. Ковалёв, В. Г. Панов. 1983 … Философская энциклопедия
Arbitrĭum — (lat.), Gutachten, Ermessen; A. boni viri, das Gutachten eines rechtlichen Mannes, entweder im Allgemeinen, od. ins Besondere über den Geldwerth einer Sache od. eines Schadens; A. divīnum, der göttliche Rathschluß; A. judĭcis, 1) der Ausspruch… … Pierer's Universal-Lexikon
Arbitrĭum — (lat.), Entscheidung nach Ermessen oder Gutdünken, insbes. durch einen Dritten (Arbitrator); Schiedsspruch. A. divinum, göttlicher Ratschluß; a. judicis, richterliches Ermessen; a. liberum, Willensfreiheit; a. boni viri, s. Arbitrator … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Arbitrium — Arbitrĭum (lat.), Schiedsspruch, Ermessen, Gutachten … Kleines Konversations-Lexikon
Arbitrium — Arbitrium, Gutachten; im klassisch. Latein oft: Willkür … Herders Conversations-Lexikon
arbitrium — index arbitration, determination, freedom Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
ARBITRIUM — vide infra Compromissum, Diaetetae, Laudum: uti de Arbitri et Iudicis discrimine, haud protrita, apud Iac. Ouzelium Animadversion. ad Minucium Fel. p. 23 … Hofmann J. Lexicon universale
arbitrium — /ar bitˈri əm or ŭm/ (Latin) noun Power of decision … Useful english dictionary
Arbitrium — Ar|bi|tri|um auch: Ar|bit|ri|um 〈n.; s, tria〉 Schiedsspruch, gutachten [lat., „Spruch des Schiedsrichters“] * * * Arbitrium [lateinisch] das, s/...tria, Schiedsspruch, Gutachten (im römischen Zivilprozessrecht). Arbitrium liberum, lateinische… … Universal-Lexikon
Arbitrium — Ar|bi|tri|um das; s, ...ia <aus gleichbed. lat. arbitrium> Schiedsspruch, Gutachten (im röm. Zivilprozessrecht); Arbitrium liberum: Willensfreiheit (Philos.) … Das große Fremdwörterbuch
arbitrium alieno — See in arbitrium alieno … Ballentine's law dictionary